Een nieuwe gewoonte aanleren is zo eenvoudig nog niet. Je herkent het volgende vast: je wilt een nieuwe gewoonte aanleren, bijvoorbeeld meer sporten of gezonder eten, vroeger je bed in of meer georganiseerd worden. Je begint vol goede moed, maar na een paar weken lijkt de gewoonte er toch niet echt in de kruipen en voor je het weet probeer je het niet meer. Dit komt omdat het aanleren van nieuwe gewoontes of routines tijd kost en niet zo eenvoudig is. In dit artikel alles over het aanleren van nieuwe gewoontes, hoe werkt het en hoe doe je het? Sidenote: in dit artikel wordt afvallen als voorbeeld gebruikt, maar dit werkt zo voor bijna elk type gedragsverandering.
Waar gaat het mis?
Allereerst is het belangrijk te analyseren hoe het komt dat we nieuwe gewoontes niet volhouden. Vaak komt dit doordat we iets willen doen wat eigenlijk niet bij ons past, althans nog niet. Het contrast met het gedrag dat we uitvoeren is groot in vergelijking met het gedrag dat we willen uitvoeren. Een aantal voorbeelden: je wilt afvallen, je besluit het roer radicaal om te gooien en alle ongezonde dingen te verbannen uit je leven. Geen koek, snoep of pizza meer. Dit gaat een aantal dagen goed, want de motivatie is hoog, maar motivatie is geen kracht die altijd aanwezig blijft. Op den duur krijg je zo veel behoefte aan de dingen die je niet meer mag dat je zwicht en weer bij af bent. Dit komt omdat het contrast te groot is. De doelen die gesteld worden bij de nieuwe jou, passen niet bij jou. Door de veranderingen zo radicaal door te voeren, geef je jezelf geen tijd om te schakelen waardoor het gedrag geen standhoudt.
Hoe moet het dan wel?
Nu hoor ik je denken, maar als je af wilt vallen is er toch geen ruimte voor ongezonde dingen? Het is veel meer genuanceerd dan dat. Afvallen draait om een gezonde balans tussen dingen die goed voor het lijf zijn, maar ook goed voor het hoofd. Natuurlijk heb je af en toe iets lekkers nodig, je bent een mens! Hoe zorg je er dan voor dat je het gedrag wel volhoudt? Door kleine stappen te nemen richting het gewenste gedrag. In plaats van het roer volledig om te gooien, werkt het beter om hele kleine veranderingen door te voeren over langere tijd. In plaats van alle ongezonde dingen verbannen uit je leven om af te vallen, kun je een aantal weken proberen om bij elke maaltijd iets van groente te eten of één keer een gezondere keuze te maken qua avondeten, in plaats van elke avond.
Wat zegt de wetenschap erover?
Hoewel het lijkt alsof deze minuscule veranderingen geen zoden aan de dijk zetten, is niets minder waar. Door kleine, makkelijk haalbare gedragsveranderingen door te voeren, krijgen we als mens het gevoel dat we wel degelijk kunnen veranderen. Door telkens kleine stapjes richting het grote doel te zetten, wordt het doel uiteindelijk behaald en blijft het behaald. De positieve gevolgen van de kleine behaalde doelen stapelen zich op en consistentie is hierin veel belangrijker dan perfectie. Het is in meerdere studies aangetoond dat gedragsverandering vaak mislukt doordat het gewenste gedrag niet past bij de mens, maar ook heeft onderzoek aangetoond dat kleinere consequente aanpassingen uiteindelijk zorgen voor het behalen van doelen en dus het bereiken van het gewenste gedrag.
Dus?
Herken je jezelf in dit artikel, ga je vaak all the way maar houd je het niet vol? Heel menselijk! Probeer kleine veranderingen door te voeren in plaats van een nogal radicale aanpak. Formuleer je lange termijn doelen, maar focus je vooral op de weg erna toe die vol zit met kleine, minder drastische, gedragingen.
